De muurschildering in de hal van De Grote Rietschuur.
De muurschildering in de hal van De Grote Rietschuur. Foto: Trudy Kroese

'De muurschildering mag niet verloren gaan'

DIEMEN - In De Grote Rietschuur aan Kriekenoord, dat markante gebouw met het rieten dak van Pantar, is een bijzondere wandschildering te vinden van kunstenaar Pierre van Soest. Een belangrijk gebouw en een belangrijk kunstwerk die niet verloren mogen gaan, vinden verschillende Diemense organisaties. Aanleiding voor de hernieuwde aandacht is de sloop van De Kleine Rietschuur, het gebouw naast De Grote Rietschuur.

De Kleine Rietschuur, eigendom van de gemeente, moest in juli tegen de grond om plaats te maken voor de nieuwbouw van brede school de Kersenboom. De Grote en Kleine Rietschuur werden in opdracht van de Stichting AGO in 1952 aan de voormalige Rijksstraatweg gebouwd en kregen de naam 'Werkinrichting Diemeroord'. Ter nagedachtenis aan de toenmalige directeur Van Krieken werd in 1959 de naam Diemeroord veranderd in AGO Groencentrum Van Kriekenoord. Architect Frank van Klingeren stond bekend als 'humaan architect' omdat zijn ontwerpen waren gericht op het welzijn van mensen. Niet toevallig dus dat juist hij voor dit gebouw gevraagd werd. "Naast het feit dat dit een typisch voorbeeld is van de wederopbouwarchitectuur is dat nog een reden om het gebouw te behouden en te beschermen", aldus Wiard Krook. Hij deed onderzoek naar de historie van de gebouwen.

Prachtig voorbeeld
De opvallende muurschildering in de hal van De Grote Rietschuur is nog een reden. Het is een werk van Pierre van Soest uit 1957. Hij en Van Klingeren voerden in de loop der jaren veel gezamenlijke projecten uit. Het benodigde geld voor het kunstwerk kwam van de hoofdstedelijke Commissie voor Wandschilderingen. "Het Diemense kunstwerk van Pierre van Soest is een prachtig voorbeeld van zijn vroege werk", vertelt Krook. "Het is uitgevoerd in felle primaire kleuren en toont een voorstelling van vier arbeiders in werkkleding. Een daarvan rookt een sigaret en leunt op een schep. Twee andere mannen staan ook te roken en een vierde heeft een takje in zijn mond. De stijl lijkt nog zeer verwant te zijn aan die van de Cobragroep. Van Soest wordt dikwijls in een adem genoemd met Karel Appel en Willem de Kooning."
Krook hoorde voor het eerst over de wandschildering toen een medewerker van de AGO hem een fotoboek toonde over de bouw van het pand. Helaas werd de wandschildering in de loop der jaren behoorlijk beschadigd. "Er werd op een weinig respectvoIle manier met het kunstwerk omgegaan. Zo werden er onder meer elektriciteitsleidingen, stopcontacten, een brandslang op haspel, waterleidingbuizen en een verwijzingsbordje naar het toilet op en aan de bakstenen binnenmuur met het kunstwerk aangebracht", aldus Krook. Een bezoek aan De Grote Rietschuur leert dat al deze dingen inmiddels zijn verwijderd, maar helemaal ongeschonden is de muur niet uit de strijd gekomen.

Monument
De HKD maakt zich sterk om het pand en het kunstwerk beter te beschermen en heeft enkele jaren geleden al met de gemeente overlegd over een monumentale status voor beide gebouwen en het kunstwerk. Toen vond de gemeente dat een zaak van eigenaar Pantar. "Helaas is het niet gelukt om beide gebouwen te beschermen. Doodzonde dat zoiets verdwijnt. Diemen is niet zuinig op zijn bijzondere gebouwen", reageerde voorzitter John Cuijpers van de HKD in juli op het nieuws van de sloop van De Kleine Rietschuur. De HKD heeft echter afgelopen maandag een gesprek gehad met wethouder Jeroen Klaasse van Kunst en Cultuur over de kwestie. "Hij wil meedenken over de manier waarop toch de monumentenstatus verkregen kan worden voor De Grote Rietschuur en het kunstwerk. Het onderwerp staat vanaf nu iedere keer op de agenda in onze periodieke gesprekken met de wethouder." Frans Deckers van Kunst- & Cultuurnetwerk Diemen en bestuurslid van de HKD is via internet een handtekeningenactie gestart voor het behoud van het kunstwerk. Reacties heeft dat nog niet opgeleverd, maar Deckers wijt dat aan het feit dat het vakantietijd was toen de actie begon. "Hetgeen jammer is, want het is wel belangrijk dat de muur van Pierre van Soest behouden blijft", zegt hij. Via www.dsfwebsites.com/vrienden.muur.p.v.soest/ is meer informatie over de actie te vinden.

Overigens heeft Pantar geen andere plannen met De Grote Rietschuur, zo laat een woordvoerder desgevraagd weten. "Het gebouw blijft door ons gebruikt worden zoals het nu is, als kantoor, en de muurschildering blijft dus ook gewoon in de hal."

Het kunstwerk is inmiddels ook aangemeld bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Gerust is Krook er echter niet op: "Kijk eens wat er is gebeurd met het glasmozaïek van Roeland Koning dat in de Prinses Margrietschool hing. Ook dat heb ik aangemeld. De kosten om het te redden zouden ongeveer 2000 euro bedragen, maar de vraag was waar het heen zou moeten. Uiteindelijk is het in de afvalcontainer beland. Ik zou het heel erg vinden als dat met dit werk ook zou gebeuren."

'Het is een prachtig voorbeeld van zijn vroege werk'