Frank Oorthuys, Taco ten Dam, Esther Shaya en Ronald van Gelder.
Frank Oorthuys, Taco ten Dam, Esther Shaya en Ronald van Gelder. Foto: Trudy Kroese

DIEMEN In dit deel wordt ook een adres in Diemen beschreven: Jan Bertsstraat 14’. Daar woonden tot 1942 de joodse vluchtelingen Samuel en Ester Rotenberg met hun in Diemen geboren zoontje Saul.

Onlangs verscheen deel 8 van de boekenserie 'Joodse Huizen'. In de verhalen staan vooroorlogse verhalen van Joodse bewoners centraal.

We volgen Samuel vanaf zijn vertrek uit Lviv, zijn omzwervingen in West-Europa, zijn neerstrijken in Amsterdam, de komst van Ester en uiteindelijk hun woningen in Diemen. Maar in wat voor buurt kwamen zij terecht en hoe reageerden de buren? Hoe kwam Samuel aan de kost en hoe streng was de Nederlandse overheid in de jaren dertig van de vorige eeuw voor joodse vluchtelingen? Taco ten Dam, onderzoeker en redacteur van de Historische Kring Diemen schrijft erover.

Het verhaal van de Rotenbergs voldoet aan het doel van de Stichting Joodse Huizen om het vooroorlogse joodse leven en de joodse cultuur levend te houden door het vertellen van familiegeschiedenissen en huizenverhalen. In een ander verhaal neemt Frank Oorthuys, tot 1 mei theatertechnicus van Theater de Omval in Diemen, de lezer mee naar zijn geboortehuis Amstel 3 in Amsterdam. Daar was Louis Lamm, een bekende joodse antiquair, de buurman. Frank schrijft een beeldend verhaal over een stukje verdwenen Amsterdam en de bijzondere relatie van zijn ouders met Louis Lamm. 

Esther Shaya woont in Diemen en is als bestuurslid van de Stichting Joodse Huizen en als redacteur een van de drijvende krachten achter de jaarlijkse uitgave van de boekenserie die in 2015 van start ging. Daarnaast schrijft ze ook. In 2020 schreef zij samen met Frank Hemminga de biografie 'Wacht Maar, Het veelbewogen leven van Henriëtte Pimentel'. Zij was in oorlogstijd de directrice van de crèche aan de Plantage Middenlaan waar veel joodse kinderen werden gered van deportatie. Esther schreef al zeven korte verhalen voor de serie 'Joodse Huizen'. Voor deel 7 dat vorig jaar uitkwam, dook zij in de familiegeschiedenis van Isaac de Liever uit Maastricht en schreef een ontroerend verhaal over deze bijzondere man.  

In datzelfde deel 7 van vorig jaar reconstrueerde Ronald van Gelder zeer gedetailleerd de familiegeschiedenis van zijn opa Eliazer Pinto. Ronald is een zeer actieve Schoolstraatbewoner en schrijft ook regelmatig voor het tijdschrift van de Historische Kring Diemen.

Het fraai vormgegeven boek telt ruim 200 bladzijden met 26 verhalen en veel beeldmateriaal. 

De Jan Bertsstraat in 1934. De familie Rotenberg woonde van 1937 tot april 1942 halverwege de linkerkant van de straat.
Joodse Huizen deel 8.