Veel interesse voor herdenkingsbijeenkomst
De herdenkingsbijeenkomst die op 4 mei in Diemen is gehouden is goed bezocht.
DIEMEN Het was voor het eerst sinds 2019 dat er weer een herdenkingsbijeenkomst met publiek kon worden gehouden.
Om 19.00 uur begon er een bijeenkomst in het gemeentehuis. De bezoekers werden welkom geheten door Josje Kronenberg-Heijne van Comité Diemen 1940-1945. Zij vertelde de aanwezigen dat het van belang was dat er dit jaar weer een herdenkingsbijeenkomst met publiek kon worden gehouden.
Zes leerlingen van de Diemense basisscholen droegen zelfgeschreven gedichten voor. Het betrof Sep van Breugel, groep 7 Noorderlicht van De Nieuwe Kring met het gedicht 'Vrijheid moet er altijd zijn', Enola Bottse, groep 7 van De Noorderbreedte met het gedicht 'Oorlog', Anneroos Sirag, groep 8 Melkweg van De Nieuwe Kring met het gedicht 'In de oorlog', Wander van Ruyven, groep 8A van De Kersenboom met het gedicht 'Tweede Wereldoorlog', Romy Zwaneveld, groep 8A van De Octopus met het gedicht 'De Tweede Wereldoorlog' en Steve Hoen, groep 8 van De Ark met het gedicht 'Het mooiste cadeau'. Het gelegenheidskoor van de Sint Petrus' Bandenkerk verzorgde de muziek. Hans van der Meer zorgde voor de muzikale begeleiding.
Na afloop van de bijeenkomst in het gemeentehuis gingen de aanwezigen naar het plein achter het gemeentehuis, waar zich al veel mensen hadden verzameld. Er werd twee minuten stilte gehouden en daarna werden er kransen gelegd. Scouting Diemen begeleidde de kranslegging.
Burgemeester Erik Boog hield tijdens de bijeenkomst in het gemeentehuis een toespraak. "Vandaag is het 77 jaar geleden dat de Tweede Wereldoorlog eindigde, maar slechts tweeduizend kilometer verderop klinken de schoten door de straten en vallen de bommen uit de lucht. De oorlog in Oekraïne is in volle gang en houdt de wereld, Europa, Nederland, in de greep. Miljoenen mensen zijn op de vlucht. We leven mee met de mensen in Oekraïne, met de vluchtelingen. Bij sommigen van ons heerst er angst. Kan dit weer bij ons gebeuren? Vanmiddag hadden we in het Huis van de Buurt 't Kruidvat een bijeenkomst voor Oekraïense vluchtelingen die hier in Diemen worden opgevangen. Dat zijn de momenten dat het bij mij weer hard binnenkomt. Je lijkt soms immuun te worden voor de beelden op de televisie, op social media. Maar als je met de mensen zelf spreekt, dan kun je er niet omheen, dan word je geraakt. Vandaag herdenken wij allen - burgers en militairen - die in het Koninkrijk der Nederlanden of waar ook ter wereld zijn omgekomen of vermoord sinds het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, in oorlogssituaties en bij vredesoperaties. Vaak het moment om terug te kijken naar de oorlog die in Nederland de meeste impact heeft gehad: de Tweede Wereldoorlog. De afgelopen jaren heb ik dat ook gedaan, meestal met verhalen over Diemenaren of Diemenezen in die oorlog. Maar vandaag kon ik niet anders dan mijn verhaal te beginnen met de verschrikkelijke gebeurtenissen die de Oekraïense vluchtelingen hebben meegemaakt of wat hun landgenoten daar nog steeds meemaken. Stil te staan bij een oorlog dichtbij. Dat in de wetenschap dat er sinds de Tweede Wereldoorlog wereldwijd nog geen dag is geweest zonder oorlog. Dat alle continenten verschrikkelijke oorlogen kennen, en alle vluchtelingen, van welke oorlog of afkomst dan ook, een veilig onderdak verdienen. Morgen vieren wij de vrijheid, vrijheid in Nederland, in een tijd waarin die vrijheid in Oekraïne en veel andere landen in de wereld letterlijk en figuurlijk onder vuur ligt. Daarmee staat Bevrijdingsdag, nog meer dan anders, in het teken van het nadenken over het belang van vrijheid, het opstaan voor vrijheid, het vechten voor vrijheid. Vrijheid en vrede zijn niet vanzelfsprekend, dat is maar weer eens pijnlijk duidelijk geworden. Josje Kronenberg zei het net al: het thema bij de Nationale Herdenking is dit jaar 'Vrijheid in verbondenheid'. Een thema dat mij aanspreekt. Want vrij zijn staat altijd in relatie tot een ander. In verbondenheid met elkaar. Vrijheid is evenwicht vinden tussen individuele vrijheid en het maatschappelijk belang. Vrijheid is niet alleen dat je kunt gaan en staan waar je wilt, vrijheid is niet alleen keuzevrijheid. Vrijheid is niet per definitie minder regels of minder overheid. Vrijheid vraagt namelijk ook om democratie, om een democratische rechtsstaat die ons verbindt. Met een scheiding der machten, met de aanwezigheid van grondrechten en met het legaliteitsbeginsel. Elke handeling van de overheid moet zijn grondslag vinden in de wet. Een democratische rechtsstaat kent wederzijdse rechten en plichten van burgers en overheid, vastgelegd in wetten. En ja, daarbij wordt zo veel mogelijk uitgegaan van de eigen verantwoordelijkheid van burgers om zelf hun leven te kunnen inrichten. Maar daarbij geldt ook het uitgangspunt dat je niet iemand anders schaadt. Er is wederkerigheid. Die wederkerigheid, die balans, zie je in een rechtsstaat tevens als het gaat om de positie van de overheid. Er is weliswaar sprake van macht voor de staat, maar die wordt beperkt door waarborgen tegen machtsmisbruik. De kracht van wetten is juist dat ze voor iedereen en altijd gelden. Voor alle individuen, voor alle groepen, en voor de overheid zelf. Ik citeer advocaat en kampoverlevende Abel Herzberg: ‘Soms recht, een beetje recht, dat is geen recht'. Einde citaat. Alleen een democratische rechtsstaat kan waarborgen dat iedereen vrij is. Dat minderheden en grondrechten worden beschermd. In een dictatuur, in oorlogen, verdwijnt het recht, ontbreekt een democratische rechtsstaat. Bepaalde groepen worden ‘ontrecht'. De Jodenvervolging is daar het meest extreme voorbeeld van. Je ziet het ook in Rusland. Eerlijke verkiezingen? Persvrijheid? Waarborgen tegen machtsmisbruik? Het is er niet. Het heeft de poort geopend naar een verschrikkelijke oorlog. Laten we daarom dit jaar, en zeker bij deze herdenking, stilstaan bij de waarde van de democratische rechtsstaat. Nadenken over de manieren waarop we die verder kunnen verdiepen en verbeteren. Laten we ons gezamenlijk verantwoordelijk voelen om die rechtsstaat te blijven beschermen. In Nederland, in Europa, in de wereld. Omdat dat een essentiële voorwaarde is om in vrijheid te kunnen leven. En dat is niet altijd makkelijk, soms zijn we teleurgesteld in de werking van onze democratische rechtsstaat, in onze overheid. Soms zijn we bang om grenzen te trekken, vanwege negatief commentaar of bedreigingen. Maar juist dan is het belangrijk om onze rechtsstaat, onze democratische instituten of de onafhankelijke rechtspraak hun werk te laten doen. En niet de principes van onze rechtsstaat te verlaten. Op een dag als vandaag moeten we het belang van de fundamenten van onze vrijheid benadrukken. Fundamenten van vrijheid die zwaar zijn bevochten en waarvoor grote offers zijn gebracht. Fundamenten van vrijheid die nergens ter wereld vanzelfsprekend zijn. Vandaag eren wij diegenen die zich overal ter wereld inzetten en ingezet hebben voor vrede, vrijheid en veiligheid. En natuurlijk staan wij speciaal stil bij Oekraïne en haar inwoners. De Diemer Harmonie zal daarom straks een bijzondere hymne spelen: 'Prayer for Ukraine'. Als eerbetoon aan de slachtoffers in Oekraïne, maar ook met de gedachte van hoop. De hoop dat de oorlog snel voorbij zal zijn, de hoop dat vrijheid en de democratische waarden zullen zegevieren, in Oekraïne, en overal ter wereld."