Veel bedenkingen bij plan van Nuon
voor biomassacentrale in Diemen
De plannen voor een biomassacentrale houden de gemoederen bezig. Diemen zit er ook niet op te wachten, maar kan alleen maar strenge afspraken maken.
DIEMEN Op de agenda van de informatieve raadsvergadering vanavond, donderdag, staat één onderwerp: het afgeven van een verklaring van geen bedenkingen voor een biomassacentrale bij Nuon.
Wel doen, adviseert het college van burgemeester en wethouders de gemeenteraad. Bij dat advies zit een hoop leesvoer: een stuk of vijftien onderzoeken naar allerlei effecten van een biomassacentrale, en adviezen van milieudiensten, de GGD en juristen.
Niet doen, zeggen tegenstanders van de centrale, en dat zijn er veel. Sinds de plannen voor de biomassacentrale eind 2018 bekend werden, is er een storm van protest opgestoken. Bij de vergaderstukken zitten 157 zienswijzen. Een petitie tegen de biomassacentrale is inmiddels al ruim 7.200 keer getekend. Kinderen lieten hun ongenoegen gisteren blijken bij de Nationale Kindermars. Ook Duurzaam Dorp Diemen verzet zich tegen de plannen en geeft samen met de organisatie Mobilisation for the Environment (MOB) in een open brief aan de Diemense gemeenteraad een lange lijst met argumenten waarom de gemeenteraad de verklaring van geen bedenkingen (vvgb) niet zou moeten afgeven. Zij willen vanavond ook als inspreker hun mening geven aan de gemeenteraad.
Eerst nog even in het kort waar het nu precies om gaat: Nuon wil voor de stadsverwarming van Diemen, Amsterdam en Almere af van aardgas en op termijn volledig over op duurzame energiebronnen. Het gebruik van houtpellets als brandstof in een biomassacentrale is daarvoor een tussenstap. Om die centrale te kunnen bouwen op het terrein van de huidige energiecentrale moet de provincie Noord-Holland een vergunning afgeven. Omdat ook het bestemmingsplan gewijzigd moet worden, heeft de provincie van de gemeente Diemen een verklaring van geen bedenkingen (vvgb) gevraagd.
Eigenlijk wil niemand de biomassacentrale in Diemen. Ook het college niet. In een zienswijze aan de provincie over de vergunning Wet natuurbescherming, die naast een omgevingsvergunning nodig is, meldt burgemeester Boog dat het college en de gemeenteraad unaniem tegen de komst van de biomassacentrale zijn. Waarom dan toch dat advies? Kort door de bocht: de raad kan eigenlijk niet anders. Verantwoordelijk wethouder Lex Scholten legt uit: "Om te beginnen: de term geen bedenkingen suggereert dat elke bedenking telt, maar zo is het niet. De gemeenteraad moet de aanvraag toetsen aan de wet- en regelgeving op het gebied van goede ruimtelijke ordening. En daar voldoet hij aan. Er is de afgelopen tijd veel onderzoek gedaan, zowel door de provincie als door onszelf." De gemeente heeft juristen laten onderzoeken wat de consequenties zouden kunnen zijn als de raad de vvgb niet afgeeft. "Daar komt uit dat dat ongetwijfeld tot een rechtszaak leidt. Als de rechter dan beslist dat de gemeente een onrechtmatig besluit genomen heeft, moeten we een ander besluit nemen. Met zo'n uitspraak in de hand kan iedereen die kan aantonen schade te hebben geleden doordat de gemeente eerst geen vvgb heeft afgegeven, dat via de rechter proberen op Diemen te verhalen. Het kan dus veel geld kosten. Maar ik vind ook: een betrouwbare overheid moet een aanvraag voor een vergunning beoordelen binnen de regels, dat ben je verplicht."
Over dat juridisch advies heeft de raad dan weer een second opinion gevraagd bij een andere jurist. Die is een stuk minder stellig over negatieve consequenties van het niet afgeven van een vvgb. MOB liet beide adviezen door een derde jurist beoordelen en schrijft samen met Duurzaam Dorp Diemen in een lange memo aan de raad waarom zij juist vinden dat de vvgb niet afgegeven hoeft te worden. Naast de juridische consequenties vinden zij ook dat de benodigde vergunning voor de Wet natuurbescherming door de provincie niet afgegeven zal kunnen worden, onder meer omdat die gebaseerd is op regelgeving over stikstofuitstoot die recent door een rechter is afgekeurd. Regelgeving die overigens volgens de provincie niet van toepassing is op de aanvraag van Nuon voor de biomassacentrale.
Eigenlijk wil niemand in Diemen de biomassacentrale
De discussie over biomassa op zich moet wel gevoerd worden, vindt Scholten, maar dan op landelijk niveau. "Wij hebben ons immers te houden aan de regels die de rijksoverheid maakt. En die heeft bepaald dat biomassa een duurzame energiebron is en geeft daarvoor ook subsidies. Je kunt je wel voorstellen dat als er uiteindelijk een vvgb komt en een vergunning van de provincie, dat mensen dan bezwaar maken bij de rechter. Maar dat kan dan pas; in die zin kan dus de vergunning juist een gerechtelijke uitspraak opleveren."
Wat ook pas in werking treedt als de centrale er komt is een convenant tussen Diemen, Almere, Amsterdam, Weesp, Gooise Meren, de provincie Noord-Holland en Nuon/Vattenfall waarin strenge afspraken zijn vastgelegd over de biomassacentrale. In grote lijnen: voor de uitstoot van fijnstof en stikstof worden de eisen tweemaal zo streng als de wettelijke eis. Voor Diemen zou dat, volgens het convenant, hooguit een fractie meer fijnstof (1/10.000ste deel van de huidige concentratie) en 1/400ste deel van de huidige concentratie stikstof betekenen. En de pellets worden zo veel mogelijk uitstootvrij, liefst met elektrische trucks, aangevoerd. Ten tweede wordt biomassa tot uiterlijk 2045 - maar liefst veel eerder - gebruikt als warmtebron en schakelt dan over op alternatieve energiebronnen zoals geothermie, aquathermie of restwarmte uit datacenters. Ten derde moet de gebruikte biomassa voldoen aan de strengste duurzaamheidseisen. Nuon verplicht zich om ieder jaar 100.000 euro in een fonds te storten waarmee huishoudens met een laag inkomen worden geholpen hun woning duurzamer te maken.
Het woord is nu aan de raad. Zij zullen vanavond de insprekers horen en de wethouder met het collegestandpunt. Dan hebben de raadsleden nog een week bedenktijd: in de raadsvergadering van 11 juli wordt een besluit gevraagd.