Feestelijke intocht van burgemeester Strumphler Tideman met vrouw en kinderen op 17 mei 1956.
Feestelijke intocht van burgemeester Strumphler Tideman met vrouw en kinderen op 17 mei 1956. Foto: Ben Merk, Amsterdam/ HKD

De burgemeesters van Diemen

In het gemeentehuis is een tentoonstelling van de Historische Kring Diemen (HKD) te zien over de 20 burgemeesters van Diemen. De expositie is tot begin januari op werkdagen van 08.30 tot 16.30 uur te bezichtigen. Ook het nieuwe tijdschrift van de HKD gaat over alle burgemeesters van Diemen. Burgemeester Boog ontving maandag bij de opening van de expositie het eerste exemplaar. Taco ten Dam geeft hier vast een voorproefje.

DIEMEN De tentoonstelling is gemaakt door Peter Texier en Noor van Mens van de Historische Kring Diemen. Zij bezochten diverse gemeentearchieven, onder meer in Amsterdam en Diemen, en zochten in veel beeldbanken naar materiaal. Van slechts vijf van de twintig burgemeesters hebben zij geen prent of schilderij kunnen vinden.

Texier: "Diemen heeft 20 burgemeesters gehad. Wij hebben alleen de burgemeesters meegerekend die langere tijd het ambt hebben vervuld, dus geen burgemeesters die bijvoorbeeld een korte tijd waarnemend burgemeester waren. Cornelis Bormeester was in 1814 de eerste burgemeester, de huidige burgemeester Erik Boog is de twintigste." Van Mens: "De tentoonstelling bestaat uit panelen met daarop - indien mogelijk - een prent of schilderij van de betreffende burgemeester en informatie over wat er zich tijdens zijn ambtsperiode in Diemen afspeelde."

Ook de burgemeesters die in de Tweede Wereldoorlog in Diemen werkten komen uiteraard aan bod. Texier: "Burgemeester De Geer van Oudegein moest in 1943 op last van de Duitsers vertrekken omdat hij weigerde de huizen van de Jan Bertsstraat tot en met de Diemerkade te slopen om ruimte voor een schootsveld te creëren. Hij werd opgevolgd door burgemeester Voûte die wel aan de wens van de Duitsers voldeed. Hij werd weer opgevolgd door burgemeester Guépin, die lid was van de NSB. De Geer van Oudegein keerde na de Tweede Wereldoorlog voor korte tijd terug als burgemeester van Diemen."

Tijdschrift

In het nieuwe tijdschrift van de HKD 40 pagina's vol verhalen over de burgemeesters en hun besognes vanaf 1813. Toen werd Cornelis Bormeester na het vertrek van de Fransen de eerste burgemeester van Watergraafsmeer en Diemen. Belevenissen van zijn voorganger Struijk van Bergen worden boeiend beschreven door Alfred Bakker. Een hoogtepunt vormen het bijna-bezoek en het echte bezoek van Napoleon.

IJsverkoper in de straten van Diemen en lid van de gemeenteraad was al een bijzondere combinatie. Maar toen de ijsverkoper uit zijn ijssalon werd geplukt om heel even locoburgemeester van Diemen te zijn, haalde dat in 1938 de hele vaderlandse pers. Zo waren er naast zware bestuurlijke kwesties wel meer opvallende burgemeesterszaken. Zoals Napoleon, die tijdens zijn doortocht door Diemen op 21 oktober 1811 een praatje maakte met de dochter van de maire van Diemen en haar later een gouden zakhorloge met parels cadeau deed.

Wiard Krook verzorgt een overzicht van alle Diemense burgemeesters van Bormeester tot Boog. In een ander artikel beschrijft hij de burgemeesterswoningen. Zoals Huize Edward aan de Ouderkerkerlaan en natuurlijk de ambtswoning aan de Venserkade. Paul Strijp sprak met ex-burgemeesters Anneke van Dok, Bob de Hon en Amy Koopmanschap over hun ervaringen met Amsterdam. Het levert fraaie verhalen op: een Amsterdamse burgemeester die Diemen als dertiende stadsdeel wilde binnenhalen, een Diemense burgemeester die zelfbewust en met open vizier de samenwerking zocht met de hoofdstad. En natuurlijk: de burgemeester die 25 jaar na dato nog altijd een voorbeeld is voor alle wegkijkers van kwetsende spreekkoren. Hij tolereerde geen antisemitische leuzen in Diemen.

Steven Dijk was in 1990 een week locoburgemeester. Met vlotte pen haalt hij een hilarische herinnering op aan adjudant S. en een gewapende overval. Bert Roest neemt ons weer mee naar het Diemen van 70 jaar geleden toen burgemeester Dallinga in de raad de discussie voerde over het nut van Esperanto in het Diemense onderwijs. Of een loterij in Diemen met bijzondere prijzen: koeien, vaarzen, veulens en schapen. Daarnaast beschrijft Bert Roest de geschiedenis van het eerste naoorlogse bouwproject in Diemen aan de Harmonielaan.

Taco ten Dam verhaalt onder andere over burgemeester Bicker, Dallinga en zijn opvolger Hans Strumpher Tideman. De oorlogsperiode blijft een moeilijk onderwerp. Het is makkelijk om achteraf te oordelen en dat doet een historische vereniging liever niet. Maar verbazingwekkend kan het nog steeds zijn.

Het tijdschrift is te koop bij Boekhandel Bruna in winkelcentrum Diemerplein.

Burgemeester Dallinga hapt een haring bij tante Mart Noordermeer. Op deze plek staat inmiddels al 28 jaar de haringstal van Johan van Leijenhorst.
Burgemeester Bicker liet in 1903 Huize Edward bouwen aan de Ouderkerkerlaan.
De ambtswoning aan de Venserkade in januari 1985.
De Harmonielaan in 1972. Ook te zien de toenmalige voetbalvelden van DVAV, nu sv Diemen.
Op deze oude kaart zijn de routes van Napoleon langs en door Diemen respectievelijk in rood en groen aangegeven.