'In het criminele circuit is al bekend dat we er in Diemen bovenop zitten'
Bij de pilot in Diemen-Noord werden veel misstanden ontdekt. Nu rolt de gemeente Operatie Scheerlicht uit over heel Diemen.
DIEMEN In Operatie Scheerlicht werken veel partijen samen in de strijd tegen fraude en ondermijnende criminaliteit in Diemen. Doel is om misstanden te ontdekken, aan te pakken en op termijn ook voor te zijn. Burgemeester Erik Boog: "Al deze controles en handhavingsacties zijn belangrijk, maar ik wil de kraan zo veel mogelijk dichtdraaien. Voorkomen is altijd beter dan genezen."
Geschrokken van hoeveel er in de pilot in Diemen-Noord aan het licht kwam, is Boog niet. "Van sommige schrijnende zaken waar ik in de rapportages over lees wel. Het dubbele is dat het nu misschien lijkt of Diemen onveiliger wordt. Maar het betekent niet dat er meer gebeurt. Het wordt alleen zichtbaarder én we kunnen ermee aan de slag." Boog kwam in zijn eerste tijd als burgemeester van Diemen tot de conclusie dat er te weinig zicht en grip was op fraude, misstanden en ondermijning. "Daar is Diemen overigens niet uniek in, dat geldt voor veel gemeenten." In Operatie Scheerlicht werken vanuit de gemeente de teams burgerzaken, handhaving & openbare orde en veiligheid, bouw- en woningtoezicht, sociale zaken, WMO en leerplicht samen met externe diensten als de belastingdienst, politie, Openbaar Ministerie, Sociale Verzekeringsbank, UWV en inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid. "Ik ben groot voorstander van een brede, integrale aanpak met ook woningcorporaties, nutsbedrijven en milieudiensten. Dan kun je alle informatie en signalen goed bij elkaar brengen, de juiste partij de juiste instrumenten laten inzetten en bestuursrecht en strafrecht elkaar goed laten aanvullen. In de pilot zijn niet alleen misstanden geconstateerd maar ook direct aangepakt. Soms wordt een strafrechtelijk onderzoek gestart, wij kunnen overgaan tot het sluiten van panden of bestuurlijke boetes opleggen en een verhuurder kan het huurcontract opzeggen als de huurder in het pand dingen doet die niet mogen. Door dit project zijn de lijnen, die in Diemen toch al niet lang zijn, nog korter geworden. Daardoor kunnen we ook andere zaken die spelen makkelijker oppakken."
De Diemense brede aanpak in Operatie Scheerlicht is uniek. "Bij ons werken meer partners samen dan waar dan ook. Er zijn al diverse gemeenten die bij ons willen komen kijken om onze ervaringen te horen. Ik pleit ook voor regionale aanpak. Ik heb vernomen dat in het criminele circuit al bekend is dat Diemen er bovenop zit. Dat is natuurlijk mooi. Maar je wilt niet dat criminelen dan maar in de buurgemeenten hun heil zoeken. We hebben ook al, los van Operatie Scheerlicht, een streng sluitingsbeleid ingevoerd voor woningen en panden waar misstanden zijn. Inmiddels hanteert de hele regio dezelfde regels."
Bewoners zijn blij dat de gemeente hiermee aan de slag is gegaan, vertelt Boog. "Er zijn ook mensen die nu vragen om ook eens een adres in hun straat te onderzoeken. Dat is een goede bijkomstigheid. De misstanden kunnen ontstaan als mensen zich anoniem wanen, als buren weinig van elkaar weten of denken: laat maar gaan, ik bemoei me er niet mee. Nu bewoners zien dat we er ook echt iets mee doen, neemt de bereidheid om dingen te melden toe. Ook vergeten wij de directe slachtoffers van criminaliteit niet en helpen ze als ze zorg nodig hebben. Voor de veiligheid en leefbaarheid in Diemen is het essentieel dat we deze misstanden aanpakken. Maar er zijn meer redenen. Ik kan niet uitleggen dat woningzoekenden jarenlang moeten wachten op een woning terwijl in deze huizen criminele activiteiten plaatsvinden of bewoond worden door mensen die daar niet mogen wonen. Er zijn nu al zeven woningen vrijgekomen voor reguliere huurders."
Boog wil dat Scheerlicht structureel wordt ingezet in heel Diemen."Ik ben ervan overtuigd dat we hiermee in de toekomst minder nieuwe gevallen van fraude en andere criminaliteit zullen hebben. We moeten ook beter gaan kijken naar preventieve maatregelen om fraude en misstanden te voorkomen. En als je het niet kan voorkomen dan moet je signalen van misstanden veel sneller en beter oppakken. Het bewustzijn binnen de gemeente en binnen de samenwerkende partners is al enorm vergroot en dat is ook grote winst."
'Misstanden kunnen ontstaan als mensen zich anoniem wanen'