'Overstappen naar een andere partij doe je niet zomaar'
Het vertrek van Jaap van Loenen van de fractie van de PvdA naar de fractie van het CDA heeft tot veel ophef geleid. Hij licht zijn vertrek desgevraagd toe.
DIEMEN Raadsleden worden op persoonlijke titel in de gemeenteraad gekozen. Dit betekent dat zij ook als zij hun fractie verlaten hun zetel niet hoeven af te staan. Het 'meenemen' van een zetel wordt echter niet als chic gezien en wordt 'zetelroof' genoemd. Het komt de geloofwaardigheid van de politiek niet ten goede.
Een aantal partijen heeft hierover afspraken gemaakt. Nico Portegijs, fractievoorzitter van de PvdA: "Alle mensen die voor de PvdA kandidaat staan, moeten twee documenten ondertekenen. Het eerste betreft de zogenaamde 'erecode'. Hierin staat een aantal gedragsregels genoemd. Daarnaast bestaat een zogenaamde 'interne bereidverklaring'. Hierin verklaart de kandidaat onder andere dat hij het verkiezingsprogramma van zijn afdeling onderschrijft, tenzij hij expliciet heeft aangegeven dat hij op onderdelen een voorbehoud maakt. Dat heeft Jaap van Loenen nooit gedaan. In deze verklaring staat ook: 'Indien hij onverhoopt toch uit de fractie stapt of het partijlidmaatschap opzegt, wordt de raadszetel opgegeven, zodat deze terugvalt aan de PvdA.' Het moge duidelijk zijn dat de handelswijze van Jaap van Loenen, die wij hebben leren kennen als een formalist, haaks staat op de verklaring die hij bij de start in 2014 heeft ondertekend."
Van Loenen is onder de indruk van de felle reacties op zijn overstap naar het CDA. Hij legt zijn motivatie nog een keer uit: "Als voornaamste reden van mijn besluit kan ik opgeven dat het verschil van inzicht op benadering van een aantal onderwerpen tot interne spanningen heeft geleid. Met benadering bedoel ik inderdaad dat de reglementen die door het partijbureau zijn opgesteld door zowel een aantal kandidaten (die op de hoogte waren van de reglementen) als de kandidaatstellingscommissie niet zijn nagekomen." Van Loenen doelt op het feit dat als leden van de PvdA dezelfde politieke functie langer dan twaalf jaar willen uitoefenen dit door de kandidaatstellingscommissie van de partij extra dient te worden gemotiveerd. Van Loenen: "Het niet nakomen van de regels werd mij duidelijk op vrijdag 3 november. Op dat moment werd de conceptvolgorde van de kandidatenlijst in een gesprek aan mij meegedeeld. Op woensdagavond 15 november heb ik een eerste gesprek gevoerd met twee leden van het CDA. Er is toen slechts oriënterend gesproken over een mogelijke overgang, maar van een definitief besluit was toen nog geen sprake. Op 22 november werd tijdens de PvdA-ledenvergadering het voorstel van de kandidaatstellingscommissie besproken. Tijdens deze voordracht heb ik me, evenals een andere kandidaat, teruggetrokken. Op dat moment, dus op woensdag 22 november, heb ik besloten om niet verder te gaan met de PvdA en door te gaan met het CDA. Ik heb tijdens de bestuurs/fractievergadering van de PvdA op maandag 27 november een verklaring afgelegd waarin ik aangaf dat ik met ingang van 28 november 2017 mijn lidmaatschap opzegde en mij vanaf dat moment zou aansluiten bij de fractie van het CDA. Ik heb bij mijn overstap naar het CDA echter geen enkele voorwaarde gesteld met betrekking tot een bepaalde plaats op de kandidatenlijst voor de gemeenteraadsverkiezingen van 21 maart 2018. Van dubbelspel of op twee paarden wedden is geen sprake. Ik heb kennis genomen van de opmerking dat ik een zetel heb meegenomen. Ja, dat is waar. Ik begrijp de reacties, maar ik deel de indruk die achterblijft niet. Ik heb al eerder aangegeven: overstappen naar een andere partij doe je niet zomaar. Zeker niet als je meer dan 43 jaar lid van een partij bent. Er is een reden, er is sprake van oorzaak en gevolg. Ik begrijp dat men bij de PvdA teleurgesteld is, maar de vraag is: is dat terecht? Het zijn de afdeling en personen die als eersten de richtlijnen van de partij hebben overtreden. Ik heb daar - ja, waarschijnlijk als formalist, zoals ik nu word neergezet - te veel de nadruk op gelegd. Mijn vraag is: had ik in deze een scheve schaats moeten rijden? De afdeling en een aantal mensen van de afdeling hebben mijn vertrouwen verloren en als je dat verloren hebt dan laat je een zetel niet achter. Nico Portegijs noemt mij een formalist. Daar ben ik het volledig mee eens. Als secretaris van de PvdA-afdeling was het mijn taak om zorgvuldig te handelen. Dat heb ik al die jaren dat ik deze extra werkzaamheden uitvoerde naar eer en geweten gedaan. Die werkzaamheden zijn mij ook door Nico in dank afgenomen. Ik begrijp zijn opmerking dan ook niet anders dan dat dit een compliment is."
Van Loenen was niet het eerste raadslid dat tijdens de huidige raadsperiode van partij veranderde. De stoelendans in de gemeenteraad begon in het najaar van 2015. Er ontstond een conflict binnen de fractie van de SP, die toen nog deel uitmaakte van de coalitie. Anne-Miek Wijnbergen en Leon Smits stapten uit de fractie van de SP, maar gaven hun zetels niet terug aan de partij. Zij besloten door
De stoelendans in de gemeenteraad begon
in het najaar van 2015
te gaan als de fractie DiemenLinksaf. Wim van Vugt bleef als enige SP-raadslid over. De coalitie was door het vertrek van Wijnbergen en Smits de meerderheid kwijtgeraakt. Hoewel de fractie van DiemenLinksaf beloofde de coalitie te blijven steunen, trad toch in januari 2016 SP-wethouder Maïta van der Mark af. Het bestuur van de landelijke SP besloot eerder dit jaar dat de afdeling Diemen niet meedoet aan de volgende gemeenteraadsverkiezingen. Afgelopen zomer escaleerde een conflict binnen de fractie van Leefbaar Diemen. Raadsleden Jan Sikking en Maurits Rietveld hadden kritiek op het functioneren van fractievoorzitter Rosali Herder. Herder trok haar conclusies en verliet de fractie van Leefbaar Diemen. Zij behield haar zetel en vormt momenteel de eenmansfractie Fractie Herder. Herder staat voor de gemeenteraadsverkiezingen in maart 2018 op de derde plaats van de kandidatenlijst van de Partij van de Ouderen. In oktober stapte Leo Smits opnieuw over: dit keer van DiemenLinksaf naar Leefbaar Diemen.
PvdA laat weten dat er duidelijke afspraken vastliggen