Cobi Apeldoorn is maatschappelijk begeleidster bij Vluchtelingenwerk
Cobi Apeldoorn begeleidt voor Vluchtelingenwerk Diemen mensen met een verblijfsvergunning die in Diemen komen wonen.
DIEMEN Mensen met een verblijfsvergunning die een huis krijgen moeten in korte tijd veel regelen. Binnen twee weken moeten de cliënten uit het azc weg en in hun nieuwe huis trekken. Daarvoor moet alles geregeld worden: van inschrijven bij de gemeente, het inrichten van het huis en hun bestaan hier opbouwen. Een enorme opgave voor wie de taal nog niet spreekt en ook de weg niet kent in zijn nieuwe woonplaats. Daarom krijgen zij begeleiding van een maatschappelijk begeleider.
Cobi Apeldoorn (70) doet het (vrijwilligers)werk al bijna tien jaar. Zij meldde zich indertijd aan als taalcoach. "Ik was met de VUT en vond dat ik weleens wat kon gaan doen. De coördinator vroeg of ik er niet voor voelde om maatschappelijk begeleider te worden en dat leek me wel wat." Die vraag was niet zo gek. Cobi was voor haar pensionering heel lang secretaresse en facilitair medewerker bij een woningbouwvereniging en met die ervaring geknipt voor de taak van maatschappelijk begeleider. "Het is puur praktische hulp die wij bieden."
Wat houdt de begeleiding in?
"Om te beginnen gaan we mee om het huurcontract te tekenen, de inschrijving bij de gemeente en het aanvragen van een uitkering. Binnen twee weken moeten de cliënten uit het azc weg en in hun nieuwe huis trekken en deze mensen hebben nog geen huisraad. Dus die moet gekocht worden, water, gas en licht aangevraagd, enzovoort, enzovoort." Dat is de start van een traject van twee jaar. "We regelen ook de ziektekostenverzekering en melden ouders aan voor hun inburgeringscursus en hun kinderen op school." De zogenoemde statushouders krijgen een lening voor de inrichting die binnen drie jaar weer terugbetaald moet worden en een budget om een verplichte inburgeringscursus te volgen die over het algemeen binnen drie jaar afgerond moet zijn.
Wat houdt die inburgering eigenlijk in?
"Nederlands leren: verstaan, lezen, schrijven en begrijpen. Dat is heel belangrijk. Hoe snel dat lukt, is erg verschillend. Dat hangt ook sterk af van de opleiding van cliënten. Daarnaast krijgen de cliënten les in kennis van de Nederlandse samenleving; daar leren ze bijvoorbeeld over onze geschiedenis. En tegenwoordig hoort er ook een cursus bij over het zoeken en vinden van werk. Heel belangrijk."
Hoe gaat dat met de taal?
"Op het moment komen er veel vluchtelingen uit Syrië, die vaak wel redelijk Engels spreken, en uit Eritrea, waar de mensen soms geen woord Engels spreken. Dan is het wel lastig communiceren. Soms kunnen we een beroep doen op een tolk, maar meestal bellen de cliënten een kennis of familielid om te tolken of doe ik een beroep op een van mijn oud-cliënten."
Is het werk ook emotioneel zwaar?
"Nee, dat ervaar ik niet zo. Omdat we vooral heel praktische hulp bieden, horen we ook niet altijd de verhalen achter de vlucht. Bovendien zijn deze mensen vaak al een tijdje in Nederland en zijn ze in het azc al begonnen met de eerste verwerking van hun vlucht. Als ze hier in Diemen komen, hebben ze eindelijk zekerheid en een huis en kunnen ze beginnen aan hun toekomst. Maar natuurlijk hebben ze enorm veel meegemaakt en bijvoorbeeld gezinshereniging is vaak een lang en heel moeizaam proces."
'Als ze in Diemen komen, kunnen ze beginnen aan hun toekomst'
U begeleidt mensen twee jaar, is dat voldoende?
"Het gros van de cliënten kan zich dan nog niet redden. Natuurlijk wordt de begeleiding steeds minder intensief. Ik laat die mensen na twee jaar niet ineens vallen. Natuurlijk help ik nog als ze ergens echt niet uitkomen. Je bent er toch om ze te helpen? Dat houdt niet ineens op. Het is trouwens niet zo dat mensen na twee jaar helemaal aan hun lot worden overgelaten. Zij kunnen ook terecht bij het Wmo-loket met vragen."
Cobi Apeldoorn begeleidt op het moment 12 cliënten.
"Het is mooi werk en geeft veel voldoening, anders had ik het ook niet zo lang volgehouden natuurlijk! Het is ook heel dankbaar werk. Maar het is wel veel. Ik zou het dan ook geweldig vinden als ik er wat collega's bij zou krijgen."
Welke eigenschappen moet je bezitten om als maatschappelijk begeleider aan de slag te gaan?
"Vooral geduld en doorzettingsvermogen. Nee, niet zozeer met de cliënten zelf, maar met alle instanties waarmee je te maken krijgt. Daarnaast is het handig als je creatief bent in het vinden van oplossingen voor allerhande praktische problemen, flexibel bent en oplossingsgericht. Je krijgt natuurlijk hulp en advies van ervaren maatschappelijk begeleiders. Je staat er niet alleen voor."
Vluchtelingenwerk begeleidt in Diemen 112 mensen: 39 kinderen en 73 volwassenen. Naast twee betaalde parttimekrachten zijn er gemiddeld zeven vrijwilligers voor de maatschappelijke ondersteuning. In 2017 zijn er 27 vluchtelingen in Diemen komen wonen. Al deze mensen hebben een status, dus een geldig verblijfsdocument.