'Ik ben trots op het succes van de spelinloop'
DIEMEN - Jarenlang krijgen ouders van Diemense kinderen al opvoedingsadvies van Carien Ruijter. Zij werkt als pedagogisch adviseur bij het Ouder Kind Centrum en is ook jeugdverpleegkundige bij de schoolgezondheidszorg van de GGD. In die functie ziet zij ieder jaar alle Diemense 10-jarigen. Op 9 september is haar laatste werkdag, want Carien is 65 jaar-en-een-paar-maanden en gaat met pensioen. "Bang om in een zwart gat te vallen ben ik niet, maar het opvoedkundig advies geven gaf heel veel voldoening, dat zal ik wel missen."
Hoe kwam je in Diemen terecht?
"Ik heb gewoon gesolliciteerd. Er was een vacature bij de schoolgezondheidszorg en dat leek me wel wat. We werkten toen vanuit De Omval en we hadden geen eigen ruimte; we hingen een meetlat aan een spijker in de muur en in de kast stond een weegschaal. Het was 2002, maar een computer hadden we nog niet, alleen een telefoon. Later verhuisden we naar het gezondheidscentrum in Diemen-Zuid en nog later naar de Muiderstraatweg. Daar werd het centrum omgedoopt tot Ouder Kind Centrum (OKC). Ruim twee jaar geleden trokken we in De Brede HOED en daar ben ik heel blij mee. Dit is een supergebouw, het werkt heel fijn, het is heel licht en je zit hier natuurlijk in hetzelfde gebouw als andere professionals waar je regelmatig contact mee hebt, zoals de ouder-kindcoaches en het maatschappelijk werk. Daardoor ken je elkaar ook beter."
Heb je altijd opvoedkundig advies gegeven?
"Nee, in het begin werkte ik alleen als jeugdverpleegkundige, maar toen de pedagogisch adviseur stopte, dat was in de tijd dat we in het gezondheidscentrum in Diemen-Zuid zaten, heb ik dat graag overgenomen. Ik ben ook maatschappelijk werkster, dus ik had de benodigde opleiding en heb natuurlijk meer scholing gevolgd in de loop der jaren. In het begin was het opvoedkundig advies niet zo'n groot deel van mijn werk als nu. Toen was dat opvoeden nog niet zo'n apart ding. Huilbaby's, kinderen die niet wilden eten, dat deed de jeugdverpleegkundige er gewoon bij."
Nu geef je de heft van je werkweek opvoedkundig advies, dat is voor kinderen van heel klein tot heel groot.
"Jazeker, het is voor ouders van kinderen van 0 tot 23 jaar, dus dat is heel breed. Voor baby's en peuters gaat het om gebroken nachten doordat kinderen niet doorslapen, niet willen eten, zindelijk worden en driftbuien bijvoorbeeld. Bij kinderen in de basisschoolleeftijd kan het gaan om lastig gedrag, angstig zijn, een laag zelfbeeld hebben, niet kunnen slapen en regels en grenzen stellen. In het voortgezet onderwijs - ja, de pubers - verandert er veel en gaat het om losmaken en loslaten. Dat vinden ouders best moeilijk soms. Van kinderen die nog ouder zijn zie ik niet veel ouders, hoor. Maar dat kan gaan om het niet afmaken van een opleiding en bedenk wel: kinderen blijven weer steeds langer thuis wonen met alle mogelijke problemen van dien. Ik heb een spreekuur voor ouders die vragen hebben en ik gaf cursussen en lezingen."
En dat opvoeden, dat moet positief, toch?
"Haha, wij werken met het programma Triple P, dat staat voor Positief Pedagogisch Programma. Het is een programma dat al een jaar of 30 geleden is ontwikkeld in Australië. Er is veel wetenschappelijk onderzoek naar gedaan. En het werkt! Het is een heel praktische en inderdaad positieve opvoedmethode. Ouders leren weer meer te letten op de dingen die goed gaan. Als het even moeilijk gaat, heb je nu eenmaal de neiging om vooral te focussen op de minder goede kanten van het gedrag van je kind."
Hoe leren ouders dat?
"Ik houd een spreekuur waar ik ouders, vaak in een paar sessies, tips en adviezen kan geven. Ook gaf ik ieder jaar cursussen voor ouders van peuters (Peuter in zicht), kinderen van 4-12 jaar (Opvoeden en zo) en pubers (Beter omgaan met pubers). Daarnaast gaf ik lezingen over de kracht van positief opvoeden, zelfvertrouwen en zelfredzaamheid van kinderen en veerkracht."
Vinden ouders dat prettig om in een groep opvoedingsadvies te krijgen?
"Het voordeel van zo'n groep is dat ouders niet alleen nuttige informatie en adviezen krijgen, maar dat zij ook ervaringen kunnen uitwisselen. En dat vinden ze heel belangrijk. Zo merken ze dat ze niet alleen staan met hun problemen en dat wordt erg gewaardeerd."
Is er in de loop der jaren eigenlijk veel veranderd in de opvoedingsadviezen die je geeft?
"Vroeger was het advies vooral heel veel positieve aandacht. Nu meer duidelijkheid, regels en grenzen, maar ook complimenten. Meer balans."
Je hebt zelf twee zonen, inmiddels volwassen; je zult wel een hele goede opvoeder geweest zijn.
"Haha, niet per se, hoor. Mijn pubers waren nogal avontuurlijk aangelegd en we hadden best wat met ze te stellen. Ik heb zelf in die tijd de cursus 'Beter omgaan met pubers' gevolgd en daar veel aan gehad. Terugkijkend zie je wat je beter had kunnen doen. En ook dat het helemaal niet zo erg is om soms domme dingen te doen, daar leer je zelf weer van en je kinderen ook. De ervaring helpt wel enorm als je andere ouders opvoedingsadvies geeft. Het is een van de meest gestelde vragen aan mij door ouders: Heb je zelf ook kinderen?' Als ik dan ja zei, zag ik dat ouders wel wisten dat het goed zat."
Waar ben je trots op?
"Op de spelinloop voor kinderen van nul tot vier jaar en hun ouders, hier in de torenkamer, ben ik heel trots. Ik had het idee al heel lang: in Diemen wonen best veel mensen die uit het buitenland komen, de taal niet spreken en geen netwerk hebben; voor hen is de spelinloop een keer per week. De kinderen spelen en de ouders drinken samen een kop koffie of thee en leren elkaar kennen. In 2015 zijn we gestart en het is een enorm succes. Zo'n succes dat het soms eigenlijk te druk is. Er wordt al geroepen om een tweede ochtend in de week. Er is ook al een spelinloop in Diemen-Zuid, daar gaat het ook heel goed. Het zou goed zijn als er ook nog een komt in Diemen-Noord."
"Iedere keer als ouders mijn spreekkamer duidelijk een stukje lichter en positiever verlaten, ben ik blij. Er is dan duidelijk een last van ze afgevallen. Vorig jaar heb ik met enorm veel plezier meegewerkt aan de organisatie van activiteiten in de Week van de Opvoeding. Ik heb een hekel aan vergaderen, maar van de besprekingen met de ouder-kindcoaches waar ik dit samen mee deed, kreeg ik heel veel energie door de leuke en stimulerende ideeën die we samen kregen. Het is een groot succes geworden."
Vind je het jammer om te stoppen?
"Het stuk opvoedkundig advies gaf heel veel voldoening, dus dat dat stopt vind ik wel jammer. Ik kreeg zo veel positieve reacties van ouders. Maar bang om in een gat te vallen ben ik niet, hoor. Als je weet dat je binnenkort met pensioen gaat, stel je dingen uit. Zo moeten mijn man en ik nodig het huisje op onze volkstuin aanpakken. Ik houd heel erg van muziek, ik speel piano en ben een paar jaar geleden begonnen met de accordeon. En we houden van reizen. Eigenlijk wordt het vooral wennen dat we niet meer hoeven te plannen om ons werk heen. Heerlijk!"
