Anne-Miek Wijnbergen en Leo Smits zijn uit de SP gestapt. Ze zijn niet van plan uit de gemeenteraad te stappen.
Anne-Miek Wijnbergen en Leo Smits zijn uit de SP gestapt. Ze zijn niet van plan uit de gemeenteraad te stappen. Foto: Trudy Kroese

SP'ers vechten elkaar tent uit

DIEMEN - Het vertrek van Anne-Miek Wijnbergen en Leo Smits uit de fractie van SP Diemen is niet zonder slag of stoot gegaan. Letterlijk. Een vechtpartij in het openbaar was de druppel in een langer slepend conflict. Hoe onderlinge ruzie in één fractie politiek Diemen halverwege de raadsperiode op zijn kop zet.

De breuk in de SP-fractie is niet van de ene op de andere dag ontstaan. Al in de zomer van dit jaar was er een rel rond uitlatingen op Twitter door, toen nog, voorzitter van het bestuur Wijnbergen. Op aandrang van het bestuur trad zij toen terug als voorzitter, maar een verzoek om ook haar raadszetel op te geven kreeg zij toen niet.

Erg boos
"Haar meteen helemaal buitenspel zetten zou pijnlijk zijn. Miek is altijd heel actief geweest in de SP, iemand met een goede staat van dienst. Weliswaar iemand die erg boos kan worden en dan uit haar rol valt, maar die we toch het voordeel van de twijfel hebben gegeven. Helaas is daarna een patroon van vreemd gedrag ontstaan", aldus Wim van Vugt, nu nog het enige SP-raadslid.

Bezoekers van de vergadering in de Diemense gemeenteraad waren getuige van onderlinge scheldpartijen tussen de SP-fractieleden die meer dan eens in niet bepaald parlementaire bewoordingen werden uitgesproken zodra de microfoon uit was. Zoals tijdens de algemene beschouwingen waar Wijnbergen spreektijd vroeg maar niet kreeg, omdat Van Vugt als fractievoorzitter de toegestane spreektijd volmaakte. In een schorsing ontstond een discussie op hoge toon waarbij Wijnbergen Van Vugt toevoegde hem niet langer te accepteren als voorzitter. Maar ook dit brandje werd nog geblust.

Neergeslagen
Een incident voorafgaand aan de ledenvergadering van SP Diemen in De Omval was echter de druppel. Theaterbezoekers waren daar getuige van een ruzie tussen Wijnbergen en een ander SP-lid, dat vervolgens met een zware tas door Wijnbergen werd neergeslagen, waarbij ook nog een ander SP-lid ten val kwam. De maat was vol, en een paar dagen later werd Wijnbergen geschorst. Dat betekende in principe dat haar zetel in de gemeenteraad voorlopig leeg zou blijven. Maar zover is het niet gekomen. Wijnbergen besloot uit de partij te stappen en verder te gaan als Diemen Linksaf. Het derde SP-raadslid, Leo Smits, schaarde zich aan haar zijde.

De ruzie wordt op diverse plaatsen breed uitgemeten, maar zowel Wijnbergen als Van Vugt geeft desgevraagd aan het DiemerNieuws aan niet met modder te willen smijten. Hoewel zij bij de SP een verklaring hebben ondertekend om bij vertrek hun raadszetel terug te geven aan de partij, denken Smits (10 voorkeursstemmen bij de gemeenteraadsverkiezing in 2014) en Wijnbergen (44 voorkeursstemmen) daar niet over. "De implicaties voor de coalitie heb ik mij voor mijn besluit niet voldoende gerealiseerd, maar wij staan achter bepaalde idealen en dat komt in de SP onvoldoende tot uitdrukking", aldus Wijnbergen.

"De naam van de SP kunnen zij uiteraard niet langer voeren, en lid zijn van de partij evenmin", reageert Van Vugt. "Het toepassen van de principes op grond waarvan ze als raadslid namens de SP gekozen zijn, is met voeten getreden. De ondertekende verklaring om de zetel weer aan de partij terug te geven is als een nutteloos vodje papier in de prullenmand verdwenen. Wij beschouwen dit gedrag als een aperte vertoning van kiezersbedrog. Diemen verdient beter dan dit soort SP-lookalikes in de gemeenteraad dat niemand vertegenwoordigt dan alleen zichzelf, zonder ook maar enig mandaat van de kiezer en met geen enkele achterban."

Als grootste partij heeft de PvdA het voortouw genomen om in het kerstreces uit te zoeken wat de gevolgen zijn van de ontwikkelingen. Zonder de twee opgestapte SP'ers wankelt de meerderheid van de coalitie. Hoewel Diemen Linksaf in een brief aan het college van B en W had aangegeven nog steeds achter het coalitieakkoord te staan en het beleid van het college te zullen steunen, werd dat donderdag gelogenstraft: bij de stemronde over het eerste voorstel van het college staken beide leden van Diemen Linksaf hun hand niet op. "Een moment van onoplettendheid in deze voor ons spannende vergadering en geen opzet", meldt Wijnbergen. Opzet of onoplettendheid, het maakt pijnlijk duidelijk hoe fragiel de coalitie nu is.