'Ik beleef voetbal intensiever
dan de mensen op de tribune'
DIEMEN - Stanley Gontha (54) uit Diemen heeft maandag het boek '25 jaar voetbalfotografie' gepubliceerd. Het eerste exemplaar werd door de fotograaf uitgereikt aan John Heitinga, speler van Ajax.
In het boek zijn veel prachtige foto's opgenomen die Stanley de afgelopen 25 jaar heeft gemaakt van voetbalwedstrijden en voetballers en trainers in binnen- en buitenland. Het eerste grote voetbaltoernooi dat hij als fotograaf bezocht was het WK in 1994 in de Verenigde Staten. Daarna miste hij geen eindtoernooi. Hij is de enige Nederlandse fotograaf die de afgelopen 12 grote toernooien heeft bezocht. In de zomer van 2016 hoopt hij als fotograaf aanwezig te zijn bij het EK in Frankrijk. In het boek zijn ook 23 foto's opgenomen die door Stanley zijn voorzien van een persoonlijke anekdote. Ook staan er drie interviews met Stanley in het boek. De thema's van die interviews zijn: de liefhebber, de fotograaf en de zakenman. En inderdaad: Stanley is het alle drie.
De liefhebber
Stanley begon in het seizoen 1969-1970 met het sparen van voetbalplaatjes. Hij hield dat een aantal jaren vol en heeft de albums, waarvan er diverse compleet zijn, altijd bewaard. Als kind voetbalde hij op straat en deed hij mee aan het toen immens populaire schoolvoetbal.
Stanley: "Op 29 juli 1974 kwamen wij in een flat aan de Tobias Asserlaan in Diemen te wonen. Die middag ben ik naar De Meer gegaan en heeft mijn zus op het veld van stadion De Meer een foto van me gemaakt. Ik ging voetballen bij De Geuzen, vlak bij De Meer. Mijn moeder vertelde altijd aan mensen dat ik bij Ajax speelde. Dat klopte niet helemaal, Ik speelde dicht bij Ajax, haha. Ik ben in het seizoen 1974-1975 voor het eerst naar een wedstrijd in De Meer gegaan, dat was een wedstrijd tegen Wageningen. Ik ging daarna naar elke thuiswedstrijd van Ajax en een enkele keer naar het Nederlands elftal. Ik heb in 1975 de 6-0 overwinning van Ajax op Feyenoord gezien. Ik kwam in het Olympisch Stadion in het vak met Feyenoordsupporters terecht en had een vlag van Ajax in mijn hand. Maar dat leidde in die tijd nog niet tot problemen. Een man zei met een onvervalst Rotterdams accent: Hé joh, zit jij niet in het verkeerde vak? Toen ben ik maar rustig doorgelopen. Toen ik rond de twintig was ging ik minder naar Ajax. Ik ging veel de stad in en was dan pas zondagochtend vroeg thuis. Ik heb bijvoorbeeld de 8-2 overwinning van Ajax op Feyenoord gemist. Ik was zaterdagavond uit geweest en een vriend van mij belde zondagochtend op met de vraag of wij naar het Olympisch Stadion zouden gaan. Het was slecht weer en toen ben ik maar weer gaan slapen. Ik heb mijn passie voor voetbal altijd gehouden en ik ben ervan overtuigd dat ik mijn werk als voetbalfotograaf niet goed zou kunnen doen als ik die passie niet meer zou hebben."
De fotograaf
Stanley ging in 1991 met een vriend mee naar Ajax-Roda JC. Die vriend werkte zo nu en dan als sportfotograaf en had een extra camera die Stanley die middag mocht lenen. Hij was onmiddellijk in de ban van het vak en besloot er zijn werk van te maken. Hij volgde een opleiding en leerde het vak verder in de praktijk. Hij slaagde erin om tot het gesloten wereldje van de voetbalfotografen door te dringen. Stanley is niet alleen een groot liefhebber van voetbal, hij heeft ook kijk op het spel en beschikt over veel kennis van voetbalfeiten.
Beroemd is zijn foto van de hakbal waarmee Rafael van der Vaart in 2003 in de Amsterdam Arena tegen Feyenoord scoorde. Hij was de enige fotograaf die dat moment vastlegde. Andere foto's die tot de verbeelding spreken zijn de veel bekritiseerde wissel van Arjen Robben tijdens Nederland-Tsjechië op het EK van 2004 in Portugal en de foto die hij maakte tijdens de WK-finale van 2010 tussen Nederland en Spanje. Nadat Andrés Iniesta de winnende treffer had gemaakt richtte Stanley zijn lens niet op de Spanjaard, maar op de verslagen spelers van Oranje. Dat was het verhaal dat hij wilde vertellen. Het zijn slechts enkele voorbeelden, want het boek staat vol prachtige foto's. Stanley oefent zijn vak met veel inzet en passie uit. "Ik denk dat ik een wedstrijd intensiever beleef dan supporters op de tribune. Ik bekijk de wedstrijd steeds door een lens en probeer alles waar te nemen. Maar net als supporters erger ik mij ook aan dingen die in het veld gebeuren. Bijvoorbeeld als een trainer een wissel uitvoert die ik niet begrijp. Het beroep van voetbalfotograaf is intensief. Je werkt met camera's die zwaar zijn, moet elke seconde geconcentreerd blijven, mag niets missen en hebt te maken met heel veel lawaai om je heen. Lawaai draagt bij aan vermoeidheid. Bij iedereen."
De zakenman
Stanley merkte rond de eeuwwisseling dat het vak van voetbalfotograaf veranderde door de steeds grotere rol die internet ging spelen. Hij zag vooral nieuwe kansen en richtte met twee bevriende collega's het fotopersbureau Pro Shots op. Pro Shots is in Diemen gevestigd. Klanten van Pro Shots kunnen met een inlogcode foto's van de beeldbank halen. Er werken momenteel 19 fotografen voor Pro Shots. Stanley legt makkelijk contacten en doet daar ook zakelijk zijn voordeel mee. Daarnaast ziet hij door zijn zakelijk inzicht altijd nieuwe kansen. "Jaren geleden zag het ernaar uit dat een grote klant (Eredivisie Live, nu Foxsports, red.) bij ons weg zou gaan. Ik heb die klant toen voorgesteld dat wij voortaan bij alle negen eredivisieduels met twee fotografen aanwezig zouden zijn en dat die klant daardoor niets meer zou missen. De klant heeft ons voorstel geaccepteerd en is inmiddels de grootste gebruiker van ons fotomateriaal. Dat is een voorbeeld van hoe wij proberen om het onze klanten naar de zin te maken."
